Etikete göre gösterilenler haşere,

Haşere Nedir? Böcek Nedir?

Haşere ve Böcek kavramı hakkında herkesin kafası karıştıran bazı yanlış anlaşılmalar vardır.

Bu tanımlamaları bilimsel bilgilere göre hal yoluna koymak istedik. Her ne kadar toplumdaki alışagelmiş tanımlamaları değiştirmek zor olsa da anlam kargaşalarının daha da büyümesini engellemeye çalışmanın da işimizin bir gereği olduğunu düşünüyoruz.

Öncelikle “Haşere, Eşittir, Böcek” DEĞİLDİR.

Öncelikle Haşere kelimesini etimolojik olarak incelersek, ilk geçtiği kaynak Daî, Nevhatü'l-Uşşak (1647) yazılı eseridir. Kelimenin kökeni Arapçadır. Haşere, Arapça da “rahatsız eden küçük yaratık” anlamı taşıyan “haşır” kelimesinden gelmektedir. Yani kelime etimolojik olarak böcekleri düşündürse de yine aynı sebepten tüm böcekleri kapsayan bir anlam taşımaz.

Bilimsel anlamda ise bir canlının haşere olarak tanımlanması ise insanlara hastalık bulaştırıp bulaştırmadığı ile ilgilidir. Yani bir böcek, canlı, insanlara hastalık taşıyan parazit, bakteri ve virüslere ev sahipliği, taşıyıcılık yapıyor ise sadece o canlıyı haşere olarak tanımlamak daha doğru olacaktır.

Bu durumda bazı kaynaklar, sinek, sivrisinek, hamam böceği, kalorifer böceği gibi hastalık taşıdığı kabul edilen böceklerin yanı sıra, veba veya kuduz mikrobunu taşıyan fare, yarasa gibi canlıları da haşere olarak tanımlamaktadır.

Böcek Nedir? Neler Başka Bir Şeydir?

Bu konuyu bir miktar çözdükten sonra bu sefer böcek sınıfına bakmak istiyoruz. Gördüğümüz tüm küçük ve sevimli gözükmeyen canlılara aynı ismi vermek, aynı sınıflandırmayı yapmak gibi bir önyargımız var.

Aslında böcek tanımı da çok detaylı bir tanımdır. Önce yanlış bilindiğini düşündüğümüz bilgileri gözden geçirirsek,

İlk olarak eklem bacaklı sınıfı ile böcek sınıfı her zaman bir birine karıştırılır.

Aile olarak aynı kökenden gelseler de bir örümcek ile bir hamam böceği abi kardeş değil daha çok kuzenlerdir. Örümcekler eklem bacaklı sınıfından, hamam böceği eklem bacaklı sınıfının bir alt kümesi olan böcek sınıfındandır. En belirgin ayrım eklem bacaklı olan örümcekler 8 bacağa sahipken böcekler 6 bacağa sahiptir.

Tüm böceklerde aynı değildir. Onlarda sınıfı da kanat, ayaklarındaki eklemler, ağız yapıları ve beslenme şekillerine göre de bir çok alt dala ayrılmaktadır. Tüm bu karışıklıkların kökeni ise böcek sınıfının dünya daki en yaygın sınıf olmasından kaynaklanmaktadır. Bilinebilen kadarı ile bir milyonun üzerinde böcek türü vardır. Her yıl binlerce tür daha keşfedilmektedir.

İşin aslı şu ki sayı ve yayılma bakımından bu dünyanın gerçek sahipleri onlardır. Taksonomi ve tür olarak daha da detaylandırırsanız 6 ila 10 milyon böcek türü ile karşılaşırsınız.

En düşünemediğiniz yerlerde dahi onları görebiliriz.

Çok daha detaylı bilgiler ile böcek sınıfını tanıtmaya devam edeceğiz.

Böcek yakalama başarılarını görüp bu bitkileri beslemek isteyenleriniz olucaktır, haşere, böcek, sinek bir çok zararlı ile mücadelede size yardımcı olacak bitkiler, Böcek yiyen bitkiler olarak da adlandırılan bu bitkilerin yaprakları böceği yakalayıp sindirebilecek özellikte bir yapıya sahiptir, İbrik otu, sinek kapan, güneşgülü, su ibriğigiller  en çok bilinen böcek yeme özelliğine sahip bitkilerdir kısa bir tanıtma ile,

İbrik otu: Dışı parlak canlı renklerle donatılmış olan ibriğin içyüzü, bal özü denen, böcekler özelliklede kelebekler için çekici, kaygan ve yapışkan bir maddeyle sıvalıdır. Dibindeki sıvı da yapışkan bal özüdür. Cazip bir yiyecek deposu bulduğunu sanan kelebek, haşere, böcek, sinek ibriğin üst dudak kısmına konup iştahla bal özünü yemeye başlar. Karnı doyunca çıkmak yada uçmak ister ama, bacaklarını yapışmış olduğu yerden çıkaramaz. Tuzağa düştüğünü çok geç anlayan böcekler. Debelendikçe aşağıdoğru kayar, kaydıkça daha fazla güç harcayıp yukarı çıkmak istesede, Sonunda sıvıya düşerek çabalaya çabalaya boğulur, İbrik otu da onu sindirerek beslenir.

Sinek kapan: Oldukça renkli ve dikkat çekici bir yapısı olan venus fly trap bitkisi adıyla da bilinen sinek kapan,, doğanın sunduğu en farklı bitki türlerinden biridir. Kapanları oldukça çekici görünür, eklembacaklıları haşere böcek ve sinekleri kendine çeken tatlı aromalar ve nektarlarla doludur. Çevreye küçük hayvanların hoşlanacağı hoş kokular salmasıyla bitkinin tadına bakmak isteyen bu hayvanlar tuzağına düşerek yem olurlar. Kapanın içinde hareketi algılayacak elektrik mekanizması ile donatılmış üç adet kıl vardır. İlk kıl tetiklendiğinde kapan hemen kapanmaz, avın yeterli büyüklükte olduğunu anlamak için ya da yanlış alarm olmadığından emin olmak için diğer kıllardan en az birinin daha tetiklenmesini bekler, 20 saniye içinde ilk tetiklenen kılın tekrar tetiklenmesi durumunda da kapan hızlı bir şekilde kapanır. Av bitkinin kapanını tetikler ve kapan büyük bir hızla kapanarak bitkiyi hapseder. Artık av için kurtuluş şansı kalmamıştır. Çırpındıkça kendini daha da zor duruma sokar. Sinek kapanı bitkisinin sindirim enzimleri devreye girerek avı yavaşça sindirir.

Güneşgülü: Latince adı Drosera capensis, Türkçe adı güneş gülü olan bitki, böcek yiyen etçil bitki türlerinden biridir. Dokunaçlarda bulunan kokuya aldanan böcekler damlacıklara yapışır ve yaprak ağır ağır kapanır. Güneş gülü böceği yaprağı ile sardıktan sonra sindirim enzimlerini salgılar ve böceği sindirir.Bu süreç sonunda kendisi için gerekli olan besinleri ve azot elenmetini sağlamış olur. Böceklerin korkulu rüyası olan bu bitki insanlar içinse çok yararlıdır. Spazm çözücü. öksürüğü kesici etkisi ile başta boğmaca gibi öksürüklü hastalıklar olmak üzere astım ve bronşitte de, Farenjit ve larenjitte faydalı, vereme karşı etkili özelliği vardır. Güneş gülü otunun yaprakları, çiçeği ve sürgünleri kullanılır. güneş gülü bitkisinin toprak üstü kısımları kurutulduktan sonra suda kaynatılarak içilebilir. Kullanımı: 1 çorba kaşığı 400 gr. kaynar su ile haşlanır, 2 saat bekletilir, süzülür. Günde 3 defa yemeklerden evvel birer çay bardağı alınır. Ama yine de denemeden önce uzmanlarla görüşüp doktor izni ile kullanılmasında fayda var.

Su ibriğigiller: İçi sindirim sıvısı ile dolu sürahiye benzer bu bitkiye yaklaşan sinek haşere böcek kaygan yüzeyden dolayı tutunamayarak kayar ve bu sıvı içerisine boğulurlar. İçi sindirim sıvısı ile dolu bu tuzaklar kısa sürede sineklerin, böceklerin, haşerelerin hareketsiz kalmasına neden olur. 

Etle beslenip bizi böcek istilasından kurtarmaya hazır etobur yapıda 600 kadar bitki çeşidi bulunmaktadır. 

SÜRAHİ ŞEKLİNDE OLAN BİTKİLER: Tıpkı sürahi gibi üstte uzun bir boyuna, altta ise balonsu su haznesine sahiptirler, Üst kısma gelen böcek nekadar çırpınsa da boyundan aşağıya doğru kayar ve balonsu haznede salgılanan enzimler tarafından sindirilir. Daha çok küçük böcekleri yiyebilen bu grup bitkilerin içinde bir de küçük fare ve bazı kertenkeleleri de yiyebilen büyük bitkiler  vardır.

KESE ŞEKLİNDE BİTKİLER: Kese şeklinde bir yapıya sahiptir. Böcek, açık kese ucuna dokunduğu anda bir basınç oluşturarak böceği emer ve  kendine doğru çeker.

VENÜS KAPANI ŞEKLİNDE BİTKİLER: Menteşeli bir dişliye benzer, Orta kısımda bulunan tüylere dokunan böcek, bitkiyi uyarır ve bitki hızla kapanarak arada böceği sıkıştırır, Bu böceğin sindirimi birkaç haftayı bulabilmektedir.

ISTAKOZ KAVANOZU BİTKİLERİ: Y harfi şekilli bir böcek yakalayıcısıdır, Ağız kısmında bulunan tüyler böceği çırpınsa dahi hızla aşağıya doğru iter, Y’nin alt kısmı diyebileceğimiz mide bölümünde hızla sindirilirler.

Bahçenizde yada evinizde saksıda yetiştirmek isteyebileceğiniz bu böcek yakalayan bitkilerinin fiyatları, bakımı hakkında detaylı bilgilerine google üzerinden ulaşabilirsiniz. Yinede evimde, apartmanımda, yaşam alanımda etobur bir bitki de, haşere, böcek te görmek istemiyorum diyorsanız. Profesyonel Haşere ilaçlama firmalarından destek alabilirsiniz.