Öncelikle fareler her zaman büyük bir sorundur. Nedeni rakamlar yüzünden. Bir dişi fare bir sene de 8 kadar doğum yapabilir. Her doğumda farenin cinsine göre 6 ila 12 yavru ortaya çıkar. Doğan yavrular da sadece bir aydan biraz uzun zamanda cinsel olgunluğa ulaşır. Eğer durum kontrol altına alınmaz ise 6 ay gibi kısa bir süre de tek bir çift fareden türemiş 200 den fazla fare ordusu ile karşı karşıya kalacaksınız demektir.

Neden İzmir’de fare sorunu bu kadar çoğaldı?

Evinizde, etrafınızda komşu konuşmalarında, işyerlerinizde dikkat ettiyseniz böcek sorunu kadar fare sorunu konuşulmaya başlandı. Her yerden çıkıyorlar. Fareler bazen bodrum katındalar bazen bir apartmanın 6. katındalar. Geçen yıllara göre ise sayıları sürekli artıyor. Anka İlaçlama’ya her gün daha sık fare şikayeti ulaşmakta.

Gözlemlerimiz ile tespit ettiğimiz başlıca nedenleri şunlar.

• Öncelikle belediyelerin kanalizasyon yenileme çalışmaları 2015-2016 yılında yoğunlaştı. Bu çalışmalar onların yeraltı yuvalarını bozmakta. Tekrar tekrar kazılar ve asfaltlaması geciken toprak yollar farelerin yaşam düzenlerini yeryüzüne taşımaya zorluyor. Asfaltı olmayan yollar yüzünden toprakta daha kolay yol açan fareler yüzeye daha kolay ulaşıyorlar.
• İkinci çalışmalar ise elektrik kablolarını yeraltına alınması ile yapılıyor. Bu çalışmalar da farelerin, sıçanların yuvalarını ve yaşam biçimlerini değiştiriyor. İnsanlar bilmeden fareleri yeryüzüne çıkmaya zorluyorlar. Ayrıca elektrik kabloları ile onlara kemirecek yeni materyaller ve yol göstermiş oluyoruz.
• Su ve elektrik çalışmaları insanların yaşam standardını yükseltirken aynı zamanda fare sorununu arttırıyor.
• Diğer bir gözlemimiz de son senelerde artan bir davranış olan, hayvan severlerin pet shoplardan aldıkları ucuz kedi ve köpekler yemlerinin sokaklara düzensiz bir şekilde konulması da fare sorununu arttırmakta olduğudur. Bu yemlerin sadece kedi ve köpekler tarafından yenmediği fareleri de çektiği açıktır. Eğer yem vermek gerekir ise yerden yüksek, belli alanlara kedi ve köpek sayısı ile orantılı yem bırakılması daha yararlı olacaktır.
• Daimi bir sorun ise şehir nüfusun artması ile beraber çöplerin toplanması sorunu da ortaya çıkmıştır. Fareler sularını bırakılan çöplerden çıkaran hayvanlardır. O neden ile eğer sokağınızda çöpler var ise bu da farelere besin ve su kaynağı olmaktadır.
• Kış aylarının soğuk geçen günleri de bir diğer neden olmaktadır. Sıcak yer arayan fare ve sıçanlar yüzeye çıkmakta bir akınca görmüyorlar. Fare istilasını zehirli yemler ile onları alt edebileceğinizi düşündüğünüzde onların bu yemleri yemeden yanlarından geçip gitmesinin sebebi budur. Amaç sıcak bir yer aramak ve olabilirse orada yuva kurmaktır.

Fare ve Sıçan ile Nasıl Mücadele Edilmeli?

• Fareler, her türü, fındık faresi, sıçanlar her türlü boşluğu çok iyi değerlendiren yaratıklardır. İki bacakları üzerinde uzanmaktan, geriye düşmekten kısaca maceradan çekinmezler. Bir deliği gördüklerinde amaçları var ise her şekilde o delikten geçmeye çalışacaklardır. Bu sebeple apartman kapılarını mutlaka kapalı tutun. Alt pervazları ile boşlukları var ise bu boşlukları kapamaya çalışın. Farelerin işini kolaylaştırmayın. Aynı şekilde pencerelerinizi korumaya alın. Dışarıya aşılan yağmur oluklarınızı tek taraflı kapaklar ile kapatın. Yani içeriden su çıkabilsin ama dışarıdan içeriye bir canlı giremesin.
• Alaturka tuvaletlerinizin giderlerine de aynı yöntemi uygulayın. Düşündüğünüzün aksine fareler iyi birer yüzücüdür. Tuvaletlerdeki su engeli her zaman onları engellemeyecektir.
• Fareler özellikle yumuşak maddelerin içerisine yuva yapmaya meyillidir. İzolasyon maddeleri, tahta parçaları, özellikle apartman altındaki dükkanlar da özellikle spotçu dükkanlarına atılmış eski eşyalarda onlara yuva olacaktır.
• Ayrıca yine apartman altında olan fırınlar, restoranlar onların yaşayabilecekleri ve üreyebilecekleri sıcak alanları sağlayacaktır.
• Apartman altındaki cafe, restoran ve spotçu dükkanları İzmir’de çok sık rastlanılan bir durumdur. Sürekli olarak komşunuz olan bu insanlar ile de tartışmak ile de sorunu çözemeyeceksinizdir. Eğer evinizde fare gözlemlediyseniz, komşularınızı da uyararak tartışmaya girmeden onlarında önlem almasını sağlayınız.
• İlginç ve güzel bir seçenekte apartman altında kedi beslemek olabilir. Gerçekten etkili ve bol hayırlı bir yöntemdir. Ancak apartman ve sokak altında sokak hayvanı beslemesin de çok dikkat edeceğiniz husus önce yazdığımız gibi belli alanlara kedi sayısı ile orantılı yem ve mama bırakılmasının gerektiğidir.
• Sokağınızda çöplerin yoğunluğu fazla ise belediyeden iki kere toplanmasını isteyin. Çöp konteynerleri yetersiz ise de yeni konteyner talep edin.
• Evinizde asla üstü açık yiyecek bırakmayın. Temizlik bu günlerde geçmiş günlere göre çok daha önemli hale geldi. Fareler yüzeydeler ve yiyecek arıyorlar. Sizden beslendiklerini fark ettiklerinde artık onları durdurmak misli misli daha zor olacaktır.
• Evinizde yığın eşyaları kaldırın. Hem farelere yuva sağlayacaktır. Hem de fare görülmesi halinde yakalanmasını imkansız hale getirecektir.
• Evinizde işyerinizde ikiden fazla fare görülmesi var ise mutlaka ama mutlaka profesyonel yardım alın. Artık durum önleyici yöntemler ile kontrol edilmekten çıkmış olabilir.
• Bilinçsizce mücadeleden kaçının. Etrafa dikkatsizce atılan fare zehirlerinin ve kapanların çocuklarınıza, diğer insanlara ve sokak hayvanlarına da zarar verebileceğini unutmayın.