Uyuz Nedir?
Uyuz(Scabies); parazit akarlarının vücuda deri altından girmesiyle acı veren bir kaşıntıdır. Derinin altında tüneller açarak ilerleyen bir böcek türü bu kaşıntıya sebep olur. Derinin altında 2-3 cm. uzunluğundaki tünellere yerleşen ve bu tünellerden ilerleyerek üreyen uyuz böceği(Sarcoptes scabiei) ciltte kabarma ve yaralar meydana gelmesine sebep olabilir.Uyuz Böceği
Uyuz böceği(Sarcoptes scabiei); 0.3-0.5 mm. büyüklüğündedir. Bir çeşit parazit olarak isimlendirilir. Akar, mayt ve mite organizmalarının familya üyesi sayılabilir. Boyutundan dolayı çıplak gözle görülmesi pek mümkün olmayan bu zararlı tür, ortalama olarak 4-8 hafta aralığında yaşar. Yassı ve oval bir fiziki yapıya sahip olan bu böceğin derisi kitin olarak adlandırılan bir madde ile örtülüdür. Girdiği derinin altında yaşadığı süre boyunca da bulunduğu alana her gün yumurtasını ve dışkısını bırakır. Derinin altında öyle yoğun bir aktivite yaşanmasından dolayı da, bir süre sonra deride reaksiyon oluşmaya başlar. İnsan vücudu dışında ortalama 1-2 gün yaşayabilen uyuz böceği, bu sürede yatak çarşafları ya da nevresimlerde barınabilirler. Bu yüzden de topluluk halinde yaşanan alanlarda daha sık görülürler.Uyuz Böceği Zararları Nelerdir?
İnsandan insana uzun süren deri temasıyla geçen bu zararlı böceğin en kolay bulaştığı alanlar; oyun alanları, yaşlı bakım evleri, aynı yatakta uyuma ve cinsel temas yoluyla olur. Her ne kadar sağlığı tehdit etmeyen bir hastalık türü olsa da, kimsenin hoşuna gitmeyecek vücuttaki kabarmalara, acılı kaşıntılara neden olabilen bir böcek türüdür. Uzun süreli temasla ilgili verilebilecek minimum süre 5 dakika olarak düşünülebilir. Ancak kısa süren tokalaşma ya da sarılma bulaşmasını sağlamayacaktır. Hayvanlardan insanlara nadiren geçebilen bu türden böcekler ise, insan vücudunda çabuk ölürler. Derideki tahriş etkileri ise kısa sürede geçer. Giysiler ve eşyalar aracılığıyla bulaşması da oldukça nadir görülen bir durumdur.Yanma ve kaşıntıyla başlayan hastalığın belirtileri öncelikli olarak parmak aralarında, el ve ayak bileklerinde, omuzlarda, dirseklerde, meme uçlarında ve de genital bölgede görülür. Belirtilen tüm bölgeler hassas alanlar oldukları için ilk belirtiler bu alanlarda ortaya çıkabilmektedir. Gözle görülmesi zor olan ince ve koyu renkli olan koyu renkli düzensiz halde çizgiler görülebilir. Böceğin deri altında ilerlemesinden dolayı oluşan kanallardır bu çizgiler. Ayrıca kızarmalar ve kabarmalar sivilce şekline dönüşebilir. Böyle durumlarla birlikte kaşınma da yoğunlaşabileceğinden dolayı, kaşımaktan dolayı deri hasar görerek iltihaplı bir yaraya dönüşebilir. Böceklerin her gün yumurta bırakmasından dolayı deri altında sayılarının çoğalması ve geniş alana yayılmasıyla vücutta döküntülerin de meydana gelmesi söz konusudur.
